Kabinet is gevallen: wat betekent dit voor professionals in onze sector?
Foto: Tweede Kamer (Den Haag) - © Cohen Stuart Media
Lees meer nieuws
Het einde is daar: het kabinet Schoof is gevallen. De grootste regeringspartij PVV heeft zijn steun aan het kabinet ingetrokken. Met nieuwe Tweede Kamerverkiezingen in het verschiet rijst de vraag: wat betekent dit voor zzp’ers en werknemers in de culturele en creatieve sector? Thomas Drissen, directeur van De Creatieve Coalitie, vat het samen: "Veel stilstand, maar ook kansen."
Politieke keuzes hebben invloed op iedereen die werkzaam is in de culturele en creatieve sector. Immers besluiten kabinet en Kamer onder meer over:
Investeringen: Waar gaat extra geld naartoe, en waar wordt bezuinigd?
Wet- en regelgeving: Aan welke eisen moeten zzp’ers voldoen? Wat zijn de regels voor streamingdiensten en AI?
Belastingen: Wie profiteert financieel, en wie krijgt de rekening?
De politieke keuzes van kabinet Schoof laten zich niet in één woord samenvatten voor de creatieve en culturele sector. Zo werden op de publieke omroep en in het onderwijs flinke bezuinigingen doorgevoerd. Ook op het gebied van internationaal cultuurbeleid en het Nationaal Groeifonds – waar de creatieve sector eveneens van profiteert – is fors gekort. Tegelijkertijd bleef het nationale cultuurbudget nagenoeg ongewijzigd, werden gemeentelijke tekorten tijdelijk gecompenseerd en is de geplande btw-verhoging op kunst, cultuur en lezen weer geschrapt.
“Het kabinetsbeleid was afgelopen jaar nou niet bepaald vooruitstrevend. De btw-verhoging zou de sector bovendien keihard hebben geraakt.” Maar nu de btw-verhoging van de baan is: “is het huidige beleid eerder een mengelmoesje dan afbraakbeleid voor de sector”, aldus Drissen.
Extra onzekerheid voor zzp’ers
In de sector heerst niettemin veel onzekerheid. Daarom richtte De Creatieve Coalitie zich afgelopen jaar op het arbeidsmarktbeleid van minister Eddy van Hijum (Sociale Zaken & Werkgelegenheid). Voor professionals kwamen er veel veranderingen op hun pad waaronder de handhaving tegen schijnzelfstandigheid, een mogelijke verplichting van de arbeidsongeschiktheidsverzekering en het wegvallen van werk door de opkomst van AI.
Sommige kwesties leken door de politiek te worden opgepakt. Minister Van Hijum diende twee wetsvoorstellen in: één om meer duidelijkheid te geven over schijnzelfstandigheid en een andere wet om flexwerkers meer zekerheid te bieden. Daarnaast diende VVD-Kamerlid Thierry Aartsen een initiatiefwet in over schijnzelfstandigheid. “Zzp’ers en hun opdrachtgevers hebben nu meer dan ooit behoefte aan duidelijkheid,” merkt Drissen op. “Met verkiezingen in aantocht verkeren werkenden nog langer in onzekerheid. Het is nu de vraag hoe het met deze plannen afloopt.”
Drissen adviseert daarom: raadpleeg de Gids Schijnzelfstandigheid. Deze gratis gids (beschikbaar via DeAansluitwijzer.nl of via organisaties die bij De Creatieve Coalitie zijn aangesloten) biedt zzp’ers alle ins en outs omtrent zelfstandig werken.
Kansen voor media, onderwijs en Fair Pay
Het risico is groot dat problemen nu nóg langer voor zich uit worden geschoven. Maar nieuwe verkiezingen bieden professionals in de sector ook kansen. Zo wilde het huidige kabinet structureel 156 miljoen euro per jaar besparen op de publieke omroep en 1 miljard euro op mbo-instellingen, hogescholen en universiteiten. Delen van deze bezuinigingen kunnen (gedeeltelijk) worden teruggedraaid na nieuwe Tweede Kamerverkiezingen. Ook voor de invoering van Fair Pay liggen er kansen. Hoewel instellingen en fondsen hiervoor al extra geld hebben ontvangen, geven zij aan dat dit niet voldoende is om alle werkenden eerlijk te kunnen betalen. Een nieuw kabinet zou extra gelden hiervoor beschikbaar kunnen stellen of strenger kunnen reguleren en handhaven.
Valt of staat bij de verkiezingsuitslag
Welke kant het muntje rolt valt of staat bij de uitslag van nieuwe Tweede Kamerverkiezingen. Een verkiezingsuitslag met een logische en robuuste meerderheid kan een snel aantreden van een nieuw kabinet bevorderen. De Creatieve Coalitie hekelt in ieder geval een periode van nog meer stilstand. “In de afgelopen twee jaar beweegt de politiek in een slakkentempo. Het is hoog tijd dat de problemen van professionals in onze sector snel en adequaat worden aangepakt," benadrukt Drissen.
Meer lezen over cultuur en politiek?
→ Artikel: Hoe een regeerakkoord tot stand komt
→ Artikel: Wat betekent de val van het kabinet voor de cultuursector?
→ Cadeau: Vul DeAansluitwijzer.nl in en ontvang na afloop de Gids Schijnzelfstandigheid